Ik kwam dit bericht deze week op Instagram tegen van een vrouw met ADHD. Ik noem haar nu even Ellie.
Help mij de hoofd- en bijzaken van elkaar onderscheiden. Wie heeft er tips?
Zo’n logische en zinvolle vraag! Voor een ADHD-er is het vaak jongleren tussen hyperfocus, of van het een naar het ander springen en niks afmaken. Met uiteindelijk vaak verlamming of vluchtgedrag als gevolg. Ik herken dit heel erg bij de vrouwen die ik coach. En soms ook nog bij mezelf.
Als ik zo’n Instagrambericht lees duizelt het me even. Omdat ik haar zo graag wil helpen met mooie adviezen, aanvullend op de zinvolle tips die ze al kreeg op het gebied van timemanagement, lifestyle en gezondheid.
Knip je hoofdtaak op in kleine taken; begin met wat je belangrijk vindt; vermijd alcohol, suiker en gluten, ga op tijd naar bed.
Om er maar een paar te noemen. Best goeie tips natuurlijk.
Maar zouden ze Ellie echt helpen?
Het is mijn overtuiging: als tips je echt hadden geholpen, had je ze al toegepast. En toch willen we ze zo graag, omdat ze zo verslavend zijn. Op het moment dat je merkt dat iemand jou tips geeft voor een probleem waar je mee worstelt, krijgt jouw brein een dopamine shotje. Het voelt even heel erg lekker, alsof je een heerlijke bonbon eet. Tips staan symbool voor de shortcut naar de oplossing van jouw problemen. Met als belofte: ‘als je deze tips toepast, gaat je leven er heel snel veel beter uit zien’.
De realiteit is helaas anders. Er is geen korte bypass naar een oplossing voor een probleem waar jij al jarenlang mee worstelt. Dat wil niet zeggen dat je maanden- of jarenlang in therapie moet. Als je eenmaal aan de slag gaat met waar je mee worstelt, kan het best snel gaan. Maar daarvoor is het wel belangrijk dat je dieper gaat. Dat je leert voelen, reflecteren, nadenken en ontspannen. En, dat je de juiste vragen stelt aan jezelf.
Want als ik als coach één ding geleerd heb, is het wel dat als er twee vrouwen bij mij komen die plannen lastig vinden, dat zij daar vaak totaal anders mee om gaan. Zij ‘doen’ hun planproblemen anders, zij hebben andere belemmerende overtuigingen, zij hebben er ook op een andere manier last van. Kortom, zij zijn heel verschillend, en daarmee zijn de coachtrajecten heel verschillend.
Snap je waarom ik als coach daarom liever geen tips en adviezen geef?
Coachen is voor mij vooral goede vragen stellen.
Niet zozeer om mijn eigen nieuwsgierigheid te bevredigen, maar vooral om je reflectievermogen aan te zetten. En goeie vragen kunnen je hierbij helpen. Ze helpen je om te begrijpen hoe jij jouw ADHD doet, en ze helpen je naar een oplossing die je echt verder helpt.
Behulpzame vragen kunnen zijn:
Hoe plan je je dag nu, en wat werkt hierin wel en niet voor je?
Wat is voor jou echt belangrijk, en maak je daar een hoofdzaak van?
Of zijn al die dagelijkse dingen die nu eenmaal gedaan moeten worden (maar waar je hart niet ligt) voor jou hoofdzaken geworden?
Hoeveel ruimte gun jij jezelf voor wat jij belangrijk vindt?
Wanneer lukt het onderscheiden van hoofd- en bijzaken wel, en wat doe je dan?
Welke tips van alle tips die je gekregen hebt zouden jou kunnen helpen, en waarom?
Dit soort vragen kunnen je leren begrijpen waarom je doet wat je doet. En, waarom je niet doet wat je eigenlijk zou willen doen. Ze helpen je om te ontdekken waar je jezelf saboteert, en hoe dat saboteren er uit ziet. Ze leggen misschien ook pijnlijke emoties bloot. Frustraties, angsten, stress, verdriet; maar ook belemmerende overtuigingen die je wilt loslaten.
Dat kan ongemakkelijk zijn, maar het brengt je uiteindelijk wel verder.
Daarom is mijn gouden tip:
Stel jezelf de goede vragen.
En, om de tipjunkies onder ons (inclusief mijzelf) toch nog een beetje tegemoet te komen volgen hier nog een paar tips. Tips die jouw zelfonderzoek helpen.
Welke tips zijn dat?
- Wat is voor jou echt belangrijk? Wat past bij jouw kernwaarden, en wat wil je hierin op de (middel)lange termijn gedaan hebben? Maak hier wekelijks tijd voor vrij.
- Ontdek je energiehuishouding: wat werkt voor jou, op welk moment? Wanneer heb jij energie om te lummelen, schrijven, knutselen, socializen, of wat je maar wilt doen? Ontspan jij van een thriller ’s avonds, of lig je dan de hele nacht te stuiteren? Wat doet voeding met je?
- Voel per dag wat je wilt doen. Als ik heel moe wakker word, ga ik regeldingen doen. Als ik fit wakker word, ga ik schrijven. Hoe werkt dat voor jou?
- Google de timemanagement-matrix van Stephen Covy over belangrijk versus urgent, en vul deze in.
Volgens mij kun je hier zelf al heel ver mee komen! En als je hulp nodig hebt om dit te onderzoeken, neem dan contact met mij op. Ik help je graag.
Ik ben ook benieuwd hoe dit voor jullie werkt! Heb jij misschien wel veel gehad aan een hele goeie tip? Ook op de langere termijn? Laat dan hier onder een reactie achter.