Dat vroeg Terri Trespicio zich ook af. In haar grappige, rake Ted talk Stop searching for your passion vertelt ze dat ze bijna wanhopig de ene na de andere aantrekkelijke baan afwijst. Stel je voor dat dit niet de ideale baan is? Als ze weer eens huilend haar moeder belt en vraagt wat ze moet doen, antwoordt zij wijs: ‘please pick a job. Any job. You’re not going to get stuck. You’re stuck now’.
Vind je dit herkenbaar? Ik in ieder geval wel. Ik was lang na mijn 20e nog op zoek naar mijn passie. Alleen had ik niet zo’n last van de verlamming die Terri ervaarde. ‘I wasn’t stuck’. Na de nodige studies en opleidingen hobbelde ik van project naar baan. In de hoop dat ik uiteindelijk die baan van mijn dromen wel zou ontdekken. Maar ik hield mezelf voor de gek. En anderen ook. Als mij tijdens een sollicitatiegesprek werd gevraagd waarom ik zoveel verschillende banen versleten had, antwoordde ik fier dat ik een generalist ben (klopt). Ook probeerde ik graag verschillende functies uit om werkervaring op te doen (gelogen). Dit klonk heel geloofwaardig, maar eigenlijk modderde ik maar wat aan.
Uiteindelijk hebben al die banen en projecten mij best veel opgeleverd hoor. Ik heb er veel van geleerd. Maar ik heb ook veel moeten doorstaan wat ik nu ferm aan de kant zou hebben geschoven: ‘sorry, niet mijn ding’!
En daarom geloof ik dat het wel zinvol is om er achter te komen wat ‘je ding’ is. Al was het maar dat je veel meer energie overhoudt. En daarmee de kans op een burn-out vermindert.
Maar hoe doe je dat nou, je passie vinden?
- Ontdek je waarden
Waarden geven aan waar jij voor staat, en wat jij belangrijk vindt. Ze sturen je gedrag en zijn je kompas in het leven. Snap je dat iemand die vrijheid en natuur belangrijk vindt, ander gedrag vertoont dan iemand die respect en technologische ontwikkeling hoog in het vaandel heeft staan? Daarom is het handig dat je weet wat jouw waarden zijn, en die van jouw naasten. Of het nu je vriend is, of een collega waar je nauw mee samenwerkt. Je krijgt meer inzicht waarom bepaalde situaties altijd tot ruzie leiden. Of waarom sommige situaties veel energie kosten.
Weet je wat jouw waarden zijn, en passen ze nog bij je?
Stel, je vind verantwoordelijkheidsgevoel belangrijk. En toch voel je je vaak uitgeblust en geïrriteerd. Je staat tijdens het verjaardagsfeestje van je dochter de hele middag in pannen te roeren voor het bezoek. Omdat je vindt dat ook je veganistische vrienden een goede maaltijd verdienen. Een broodje gehakbal kan natuurlijk niet. Met al dat koken vergeet je helemaal dat je zelf ook nog moet eten.
De kans is groot dat deze waarde niet meer functioneel is voor jou. Misschien was dat ooit wel zo. Was je de oudste in het gezin en gedroeg je je gewoon verantwoordelijk. Dat hoorde zo, en daar dacht je niet over na. Hoe kom je er achter of een waarde nog bij je past? Je kunt bijvoorbeeld onderzoeken of je waarde benaderend is of vermijdend. Benaderend betekent dat die waarde echt heel belangrijk voor je is. Je streeft bijvoorbeeld altijd naar eerlijkheid. Bij een vermijdende sturing achter de waarde wil je iets anders ‘nooit meer’. Je richt je vooral op niet oneerlijk mogen zijn. Dit kost je ook veel meer energie.
Neem eens de tijd om jouw waarden te ontdekken in je werk, je relatie en je vriendschappen. Door je hierop te focussen ga je veel meer in overeenstemming leven met wie je bent. Dat brengt je sowieso dichter bij je passies!
2. Zoek naar voldoening in plaats van leuk
Een passie gaat verder dan ‘leuk en lekker’. Je doet iets wat je echt te doen hebt in het leven. Met hartstocht en bevlogenheid. Maar passie gaat ook een beetje over lijden. We kennen allemaal wel de Mattheüs Passion (of het modernere the Passion), dat gaat over het lijden en sterven van Jezus.
Een mooi voorbeeld komt uit het laatste boek van Renate Dorrestein, Dagelijks werk. Ze beschrijft hoe ze tijdens de opening van het academisch jaar aan de VU ‘iets’ moest doen met een paar honderd studenten. Ze gaf aan dat ze zich dit soort momenten altijd afvroeg waarom ‘ze niet rustig thuis op de bank zat, met de poes op schoot en een pot thee bij de hand’. Dit hoort bij passie. Het verlangen is groter dan het afzien.
Dus als iets niet goed voelt, kan het zijn dat het dat ook helemaal niet is. Maar het kan ook zijn dat je even moet doorzetten. Als het uiteindelijk diepe vreugde en voldoening geeft, heb je waarschijnlijk wel je passie te pakken.
- Volg je natuurlijke voorsprong
Waar ben je van nature goed in? Dat is iets dat voor jou misschien vanzelfsprekend is, maar anderen helemaal niet zo hoeft te zijn. Dit kan van alles zijn. We denken bij kwaliteiten vaak aan grote, in het oog springende ‘fancy’ kwaliteiten. Zoals een talenknobbel of inhoudelijke expertise op welk terrein dan ook. Maar onderschat niet de kwaliteiten van een stille Willy die achter de schermen bergen werk verzet. Die aardige jongen die mensen op hun gemak stelt of die onderwijzeres die vaak de angel uit ruzies weet te halen. Iedereen heeft kwaliteiten.
Hoe kom achter jouw natuurlijke voorsprong? Vraag het eens aan een paar mensen om je heen. En denk aan de complimenten die je krijgt. Vraag ook door: ‘waarom vind je dat ik dit project zo goed heb afgerond’?
Alleen: jouw kwaliteiten hoeven niet altijd iets te zeggen over je passie! Niet iedereen met grote cijfermatige kwaliteiten heeft zin om boekhouder te worden.
En dan is het zo ver. Je bent er achter wat je passie is.
Maar er zijn al zoveel schrijvers!
Zeker! En politieagenten. Bakkers. Onderwijzeressen.
Dit is een herkenbare en veelgehoorde angst. Vaak niet eens zozeer een angst van de schrijvers, coaches en beeldhouwers in spé zelf, maar meer van hun omgeving. Liefdevolle goedbedoelende ouders, vrienden, broers en partners.
Schrijfster Elizabeth Gilbert had daar een mooi antwoord op: You can add to the pile. Ofwel: er kan altijd nog wel een coach of schrijver bij.
En niemand zegt dat je schathemeltjerijk moet worden van je passie. Of dat je er überhaupt geld mee moet verdienen.
Ik ben benieuwd welke stappen jij gaat zetten om jouw passie te verkennen! Heb je vragen of opmerkingen? Aarzel niet om contact met me te zoeken.